Uitdaging
Hoewel de gemeente Zwolle al duidelijke eindbeelden had gedefinieerd in verschillende beleidsstukken, bestond er een kloof tussen de vastgestelde beleidsdoelen en de uitvoering van de projecten. Op het gebied van bereikbaarheid waren er veel vraagstukken waarvoor een eindbeeld was geschetst en projecten werden opgestart. Het was echter onduidelijk hoe deze samenhingen en wat de gevolgen waren voor de gebruikers van de binnenstad. Een herinrichting van de ene straat heeft namelijk invloed op de bereikbaarheid elders in de binnenstad, zowel tijdens als na de uitvoering. Dit veroorzaakte onduidelijkheid en onrust onder bewoners, ondernemers en bezoekers in de binnenstad.
De gemeente vroeg BonoTraffics om samen met de belanghebbendenorganisaties van de binnenstad een Bereikbaarheidsagenda voor de binnenstad op te stellen. Deze moest een leidraad worden voor de uitvoering van de projecten en zorgen voor een toegankelijke binnenstad, ongeacht de ontwikkelingsfasen. De uitdaging was om het gesprek te starten over de verschillende visies en ambities, om tegengestelde belangen samen te brengen en een gedragen agenda op te stellen.
Proces
Op basis van deze behoefte hebben we aan het begin van het project een Platform Bereikbaarheidsagenda Binnenstad opgericht. Dit Platform bestaat uit vertegenwoordigers van organisaties voor bewoners, ondernemers, culturele instellingen en de horeca. Ook belangenorganisaties die opkomen voor bepaalde gebruikers, zoals de Fietsersbond en Toegankelijk Zwolle, hebben een plek in het Platform. Daarnaast is de Veiligheidsregio lid. De gemeente Zwolle faciliteerde de overleggen en gaf uitleg over inhoud en achtergrond van het beleid.
Het proces werd gekarakteriseerd door zeven Platformbijeenkomsten van mei tot november, waarvoor alle betrokken partijen werden uitgenodigd. De bedoeling van deze bijeenkomsten was vooral om van gedachten te wisselen en te discussiëren over de verschillende aspecten van bereikbaarheid. We onderscheidden daarin de volgende thema’s: openbare ruimte; routes: lopen, fietsen, auto; fietsparkeren; openbaar vervoer en taxi; deelmobiliteit; autoparkeren; logistiek en projecten. Een aantal minder controversiële thema’s hebben we behandeld via een digitale enquête met de tool Maptionaire. Zo konden we de vaart erin houden.
We begonnen met twee bijeenkomsten die in het teken stonden van het delen van informatie, het bepalen van de doelstellingen en het bespreken van ieders motivatie en uitgangspunten. Hiermee creëerden we een gezamenlijk vertrekpunt. De daaropvolgende twee bijeenkomsten waren inhoudelijke werksessies. In deze sessies werd voor elk thema de richting in hoofdlijnen bepaald. Op basis hiervan konden wij beginnen met het opstellen van de agenda.
In de maanden na de zomer schreven we, vanuit de opbrengsten van het Platform, de Bereikbaarheidsagenda. Om adviezen te formuleren en de gezamenlijke standpunten aan te scherpen, hebben we drie bijeenkomsten georganiseerd. In deze sessies werd samen gediscussieerd over knelpunten, uiteraard steeds met een oplossingsgerichte benadering.
Resultaat
Het fysieke resultaat van dit project is de Bereikbaarheidsagenda Binnenstad Zwolle, een document met 63 concrete adviezen voor het college van Zwolle. De adviezen zijn opgesteld door de leden van het Platform en reflecteren de wensen en behoeften van alle belanghebbendenorganisaties van de Zwolse binnenstad. De adviezen beschrijven welke mobiliteitsstappen er volgens het Platform gezet moeten worden, waar en wanneer.
Het Platform adviseert het college bijvoorbeeld om aangewezen straten wel of niet een bepaalde functie of inrichting te geven. Ook over parkeren, busroutes en bevoorrading zijn adviezen gegeven. Zo adviseert het Platform onder andere om de Nieuwstraat niet binnen het voetgangersgebied te trekken, het parkeerterrein aan de Goudsteeg grotendeels in te richten als fietsenstalling, om rollators en kinderwagens als deelmobiliteit in de centrum- buurthubs aan te bieden en om de bus in de binnenstad te laten rijden (in tegenstelling tot het Ontwikkelprogramma).
Eind 2024 heeft het Platform de Bereikbaarheidsagenda aangeboden aan het college van B&W van de gemeente Zwolle. Alle adviezen zijn door de gemeente overgenomen, zelfs de paar adviezen die haaks staan op de tot dan toe gevolgde lijn. De gemeente gaf aan dat de Bereikbaarheidsagenda hen nieuwe inzichten heeft opgeleverd. Het Platform heeft zich breder ingezet dan de opdracht die op tafel lag. Daardoor heeft de gemeente nu 63 waardevolle adviezen over het brede spectrum van mobiliteit in de binnenstad.
Vervolg
De samenwerking tussen de gemeente en het Platform is een succes gebleken. Het Platform wil graag in de toekomst blijven bestaan als sparringpartner van de gemeente voor alle aspecten van de ontwikkeling van de binnenstad. Ook de gemeente heeft aangegeven veel waarde te hechten aan het voortzetten van het Platform. De leden van het Platform gaan gezamenlijk bepalen hoe de samenwerking een vervolg krijgt.
Betrokken partijen
bbZ (bewonersorganisatie), City Center RetailZwolle (ondernemersorganisatie), ZwolleFonds (namens retail, horeaca en cultuur), C7 (culturele instellingen), Fietsersbond, Vrienden van de Stadskern (vereniging voor behoud erfgoed/stedenbouwkundig/architectonisch karakter van Zwolle), Toegankelijk Zwolle, Rover (OV-reizigersorganisatie), MKB regio Zwolle, Gemeente Zwolle, Veiligheidsregio en provincie Overijssel